Contents
Historia formatu ADAT: Rewolucja w nagrywaniu cyfrowym
Czyłi głowica Helikalna szybsza i lepsza
Nagrywanie na kasecie VHS -specjalnej muzyki specjalnym magnetofonem
Nagrywanie na specjalnie oznaczonej kasecie VHS
Początki: Era analogowa i pierwsze próby cyfrowe
W latach 80. XX wieku studia nagraniowe korzystały głównie z magnetofonów wielośladowych (np. 24-śladowych Taśmowych), które były drogie, wymagały regularnej konserwacji i oferowały ograniczoną elastyczność edycyjną. W tym samym czasie rozwijały się cyfrowe systemy nagrywania, takie jak Sony DASH (Digital Audio Stationary Head) czy PCM-3324, ale ich ceny (nawet kilkaset tysięcy dolarów) sprawiały, że były dostępne tylko dla największych studiów.
1991: Narodziny ADAT
Przełom nastąpił w 1991 roku, gdy firma Alesis (znana z syntezatorów i efektów) zaprezentowała ADAT (Alesis Digital Audio Tape) – pierwszy przystępny cenowo, cyfrowy magnetofon wielośladowy, wykorzystujący zwykłe kasety S-VHS jako nośnik.
- Kluczowe cechy ADAT:
- 8 śladów cyfrowych (16-bit, 48 kHz) na jednej kasecie
- Możliwość synchronizacji wielu urządzeń (np. 3 ADAT-y = 24 ślady)
- Złącze Lightpipe (TOSLINK) do przesyłu danych cyfrowych
- Cena: ok. 4000 USD – znacznie taniej niż konkurencja
ADAT natychmiast zrewolucjonizował rynek, umożliwiając małym studiom i muzykom niezależnym profesjonalne nagrywanie w jakości cyfrowej.
Rozwój formatu: ADAT XT i LX-20
- 1994: ADAT XT – ulepszona wersja z 20-bitową rozdzielczością i lepszą stabilnością synchronizacji.
- 1998: ADAT LX-20 – ostatni model, z funkcją 20-bit/96 kHz, choć już wtedy rynek przesuwał się w stronę nagrywania na dyski twarde (DAW).
Wpływ na branżę
- Standard Lightpipe – złącze ADAT Optical (TOSLINK) stało się powszechne w interfejsach audio, używane do dziś.
- Demokratyzacja produkcji muzycznej – dzięki ADAT-owi nawet mniejsze studia mogły konkurować z profesjonalnymi.
- Przejście do DAW – pod koniec lat 90. komputery (np. z Pro Tools|24) zaczęły wypierać taśmę, ale ADAT pozostawił trwałe dziedzictwo.
ADAT dziś
Choć same magnetofony ADAT wyszły z użycia, ich wpływ jest widoczny:
- Interfejsy audio (np. Focusrite Scarlett) często mają wejścia ADAT Optical dla rozszerzenia liczby kanałów.
- Nazwa „ADAT” stała się synonimem cyfrowego przesyłu wielośladowego.
Podsumowanie: ADAT był pomostem między erą analogową a cyfrową, zmieniając przemysł muzyczny na zawsze. Dzięki niemu wysokiej jakości nagrywanie stało się dostępne dla wszystkich. 🎛️🎶
Twórcą formatu ADAT (Alesis Digital Audio Tape) był Keith Barr, założyciel firmy Alesis. Barr był znanym inżynierem audio i wizjonerem, który dążył do uproszczenia i obniżenia kosztów profesjonalnego nagrywania muzyki.
Kim był Keith Barr?
- Inżynier i wynalazca – opracował m.in. kultowe urządzenia, takie jak Alesis HR-16 (popularny sampler perkusyjny) i Alesis Midiverb (jedne z pierwszych dostępnych cyfrowych efektów reverb).
- Filozofia „demokratyzacji audio” – chciał, aby wysokiej jakości sprzęt studyjny był dostępny nie tylko dla dużych wytwórni, ale też dla niezależnych muzyków.
- Śmierć (2010) – zmarł w wieku 61 lat, pozostawiając po sobie ogromny wpływ na branżę muzyczną.
Dlaczego ADAT był przełomem?
Barr i jego zespół w Alesis stworzyli ADAT, aby:
- Zastąpić drogie analogowe rejestratory (np. 24-śladowe Taśmy Studer czy Sony) – ADAT kosztował ułamek ich ceny.
- Wykorzystać tanie nośniki – kasety S-VHS zamiast profesjonalnych taśm.
- Umożliwić łatwą synchronizację – kilka ADAT-ów mogło działać razem, dając np. 24 ślady.
Dzięki Barrowi i Alesis, małe studia domowe zyskały narzędzia, które wcześniej były poza ich zasięgiem.
Magnetofon Adat czyli kobyła
Żaby nagrywać cyfre i przekształcić sygnał Adat Spidif potrzebujemy interfejsu
