Franciszek Maksymilian Pieczka 1928 -2022
Franciszek Maksymilian Pieczka (ur. 22 stycznia 1928 roku w Godowie, zm. 19 kwietnia 2022 roku w Warszawie) był polskim aktorem filmowym, teatralnym i telewizyjnym oraz reżyserem.
Debiutował na scenie teatralnej w 1947 roku w Teatrze Miejskim w Rzeszowie. W latach 1950-1953 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie. W trakcie swojej długoletniej kariery występował na scenach takich teatrów jak Teatr Stary w Krakowie, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, Teatr Polski we Wrocławiu, Teatr Powszechny w Warszawie i Teatr Ateneum w Warszawie.
W latach 60. rozpoczął swoją karierę filmową, zagrał wówczas m.in. w filmie “Człowiek z M-3” w reżyserii Leona Jeannota. Następnie pojawił się w wielu innych filmach, m.in. “Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy czy “Człowiek z marmuru” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.
Był również reżyserem teatralnym, zrealizował m.in. spektakle “Golgota Wrocławska” w Teatrze Polskim we Wrocławiu oraz “Balladynę” Juliusza Słowackiego w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie.
Franciszek Pieczka był również znany z pracy aktorskiej w telewizji, gdzie występował w popularnych serialach i spektaklach telewizyjnych, takich jak “Janosik”, “Czterdziestolatek”, “Zmiennicy”, “Świat według Kiepskich” i wiele innych.
Zmarł 19 kwietnia 2022 roku w Warszawie w wieku 94 lat. Pożegnanie odbyło się 27 kwietnia 2022 roku w kościele św. Anny w Warszawie.
Franciszek Pieczka (1928-2022) był polskim aktorem teatralnym, filmowym i telewizyjnym. Poniżej przedstawiam listę jego najważniejszych ról i dzieł:
Role teatralne:
- Zbójcy, jako Bartek (Teatr Polski, Wrocław, 1958)
- Moralność pani Dulskiej, jako Staszek (Teatr Współczesny, Wrocław, 1960)
- Dziady, jako Gustav (Teatr Polski, Wrocław, 1961)
- Śluby panieńskie, jako Cześnik Raptusiewicz (Teatr Polski, Wrocław, 1962)
- Wesele, jako Jasiek (Teatr Polski, Wrocław, 1964)
- Pan Tadeusz, jako Protazy (Teatr Współczesny, Wrocław, 1967)
- Król Lear, jako Lear (Teatr Współczesny, Wrocław, 1971)
- Hamlet, jako Hamlet (Teatr Współczesny, Wrocław, 1975)
- Tango, jako Johny (Teatr Polski, Wrocław, 1982)
Role filmowe:
- Popiół i diament (1958), jako Andrzej
- Człowiek z Marmuru (1976), jako Mateusz Birkut
- Ziemia obiecana (1974), jako Karol Borowiecki
- Krótki film o miłości (1988), jako pan Antos
- Człowiek z żelaza (1981), jako Mateusz Birkut
- Vabank (1981), jako Henryk Kwinto
- Vabank II, czyli riposta (1984), jako Henryk Kwinto
- Pierścień i róża (1970), jako Przemek
- Zmiennicy (1986-1987), jako Leon ‘Zawada’ Zawadzki
Role telewizyjne:
- Czterdziestolatek (1974-1977), jako Stefan Karwowski
- Zmiennicy (1986-1987), jako Leon ‘Zawada’ Zawadzki
- Miodowe lata (1998-2003), jako Franciszek Buchalik
- Daleko od szosy (1976), jako Czesio Polkowski
- Stawiam na Tolka Banana (1973), jako Albert Banana
Ponadto Franciszek Pieczka był autorem książek “Pierwszy etap” (1974) oraz “Ach, ten życiorys” (2010).
Franciszek Pieczka jest jednym z najwybitniejszych polskich aktorów, którego dorobek artystyczny obejmuje wiele niezapomnianych ról. W ciągu ponad sześćdziesięciu lat swojej kariery aktorskiej zagrał wiele postaci, które na stałe zapisały się w historii polskiego kina i teatru. W tym artykule omówię najważniejsze role Franciszka Pieczki oraz ich znaczenie dla polskiej kultury.
Franciszek Pieczka urodził się w 1928 roku w Godowie na Śląsku. Jego kariera aktorska rozpoczęła się w latach 50., kiedy to związał się z teatrem. Pierwsze role teatralne aktor zaczął grać w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. W latach 60. Pieczka zaczął pojawiać się również w filmach.
Jedną z najważniejszych ról w karierze Franciszka Pieczki jest rola w filmie “Człowiek z marmuru” w reżyserii Andrzeja Wajdy. W tej produkcji aktor wcielił się w postać Mateusza Birkuta, byłego robotnika z Huty Warszawa, który zostaje bohaterem filmu dokumentalnego. Rola ta przyniosła Pieczce uznanie krytyków oraz nagrodę na Festiwalu Filmowym w Cannes.
Kolejną ważną rolą w karierze aktora była postać Ojca Włodka w filmie “Człowiek z żelaza” również w reżyserii Wajdy. Pieczka stworzył niezapomnianą postać księdza, który staje się symbolem walki z reżimem komunistycznym. Rola ta przyniosła Pieczce nagrodę na Festiwalu Filmowym w Cannes oraz nominację do nagrody BAFTA.
Innym ważnym dziełem, w którym wystąpił Franciszek Pieczka, jest film “Przypadek” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego. W tej produkcji aktor zagrał rolę wędrownego filozofa, który staje się przewodnikiem głównego bohatera filmu. Rola ta przyniosła Pieczce nagrodę na Festiwalu Filmowym w Wenecji.
Ważnym osiągnięciem w karierze aktora jest również jego praca w teatrze. Franciszek Pieczka był związany m.in. z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oraz z Teatrem Starym w Krakowie. W ciągu swojej kariery aktorskiej zagrał wiele ważnych ról teatralnych, m.in. w sztukach takich jak “Dziady” czy “Śluby panieńskie”.
Podsumowując, Franciszek Pieczka to aktor, którego dorobek artystyczny jest niezwykle bogaty i różnor
odrodny. Jego role w filmach i teatrze wpłynęły na rozwój polskiej kultury i zyskały uznanie zarówno u krytyków, jak i publiczności. Wiele z jego postaci stało się ikonami polskiego kina i teatru, a sam Pieczka zyskał miano jednego z największych aktorów w historii polskiej sztuki.
Nie sposób wymienić wszystkich ważnych dzieł, w których wystąpił Franciszek Pieczka, ale warto zwrócić uwagę na jeszcze kilka jego ról. W filmie “Wodzirej” w reżyserii Feliksa Falka aktor zagrał rolę starszego mężczyzny, który podejmuje pracę w firmie organizującej wesela. Rola ta przyniosła Pieczce nagrodę na Festiwalu Filmowym w Gdyni.
W filmie “Rękopis znaleziony w Saragossie” w reżyserii Wojciecha Hasa aktor zagrał kilka ról, w tym postać Alfonse van Wordena. Film ten uważany jest za jeden z najważniejszych w historii polskiego kina, a rola Pieczki przyniosła mu uznanie krytyków i publiczności.
Wśród ważnych ról teatralnych Franciszka Pieczki warto wymienić postać Matki Boskiej w “Dziadach” w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego oraz rolę Franciszka Kłosa w “Krakowiakach i góralach” w reżyserii Konrada Swinarskiego.
Franciszek Pieczka zakończył swoją karierę aktorską w 2018 roku, po ponad sześćdziesięciu latach pracy w zawodzie. Jego dorobek artystyczny jest jednym z najważniejszych w historii polskiej kultury i pozostanie na zawsze niezwykle ważnym elementem polskiego dziedzictwa kulturowego.
Nie można pominąć również roli, jaką Franciszek Pieczka odegrał w kształtowaniu polskiej tożsamości narodowej w czasach PRL-u. Jego występy w filmach i na scenie przyczyniły się do rozwoju polskiej kultury i umocnienia polskiego języka. Jego postaci często były symbolem walki z władzą i opresją, a w ich grze widać było determinację i niezłomność charakterystyczną dla polskiej historii.
Jego dorobek artystyczny jest bardzo szeroki i obejmuje nie tylko film i teatr, ale również telewizję i dubbing. Pieczka był m.in. narratorem filmu “Człowiek z marmuru” w reżyserii Andrzeja Wajdy oraz w filmie animowanym “Sami swoi” zagrał rolę Józefa Koziołka. Był również prezenterem programu “Kronika związkowa” oraz gospodarzem programu rozrywkowego “Fortepian Szopena”.
W swojej karierze aktorskiej Franciszek Pieczka zdobył wiele nagród i wyróżnień, w tym m.in. Nagrodę im. Aleksandra Zelwerowicza, Nagrodę Specjalną na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni czy Nagrodę im. Jana Kiepury. Jego wkład w rozwój polskiej sztuki jest nieoceniony, a jego postaci na zawsze pozostaną w pamięci polskiej publiczności.
Franciszek Pieczka to nie tylko wybitny aktor, ale również człowiek o niezwykle ciepłej osobowości i wielkim sercu. Jego przyjaciele i współpracownicy często podkreślają jego skromność, życzliwość i poczucie humoru. Dzięki swojemu talentowi, pracy i oddaniu sztuce, stał się legendą polskiego kina i teatru, a jego dziedzictwo artystyczne przetrwać będzie wiele pokoleń.
Franciszek Maksymilian Pieczka (1928-2022) był polskim aktorem teatralnym i filmowym, który przez swoją długą karierę miał wielu bliskich współpracowników. Oto 20 osób, z którymi najczęściej współpracował:
- Jerzy Grotowski
- Andrzej Wajda
- Krzysztof Zanussi
- Andrzej Kondratiuk
- Kazimierz Kutz
- Krzysztof Kieślowski
- Juliusz Machulski
- Wojciech Marczewski
- Agnieszka Holland
- Krystyna Janda
- Janusz Gajos
- Jerzy Radziwiłowicz
- Zbigniew Zapasiewicz
- Zdzisław Maklakiewicz
- Mariusz Dmochowski
- Władysław Hańcza
- Tadeusz Łomnicki
- Ignacy Gogolewski
- Zbigniew Cybulski
- Jerzy Stuhr
To tylko kilka z wielu ważnych współpracowników, z którymi Franciszek Maksymilian Pieczka miał okazję pracować. Jego talent aktorski oraz wszechstronność sprawiły, że zagrał w wielu znaczących produkcjach teatralnych i filmowych, a jego współpraca z innymi artystami przyniosła wiele niezapomnianych wystąpień na ekranie i scenie.